Eryk Murlowski

Eryk Murlowski (1960 - 2013) miłośnik lokalnej historii, monocykli i wschodnich sztuk walki. Urodził się w Prudniku i od tego czasu mieszkał w Chrzelicach. Inspiracją jego zainteresowań i działań był jego ojciec, Rajmund Murlowski (1922-1978) - były żołnierz grup specjalnych, który od wiosny 1970 roku rozpoczął nauczać go samoobrony, a później jujutsu. W tym samym roku rozpoczął pod okiem ojca trenować ekwilibrystykę na monocyklach (jednokołowe rowery). W tym okresie zaczął też ćwiczyć elementy akrobatyki oraz amatorsko zajmował się treningiem siłowym (kulturystyka).

Już w szkole podstawowej w Chrzelicach, w 1973 roku ukończył kurs młodzieżowego organizatora sportu uzyskując tytuł – Młodzieżowy Organizator Sportu. W szkole aktywnie uczestniczył w wielu przedstawieniach, inscenizacjach oraz recytacjach wierszy. Miłośnik książek i czytania.
Będąc już w szkole zawodowej w Opolu w wieku 16 lat roku został zawodnikiem judo w opolskim klubie sportowym "Gwardia", gdzie znajomy ojca Longin Cholewa (1930-1988) był jego trenerem judo (2 dan). Od tego momentu trenował jujutsu u ojca a judo pod okiem trenera Cholewy. Dopiero nagła śmierć ojca w 1978 roku pozbawiła go dalszej możliwości trenowania jujutsu. Pozostaje mu tylko judo, gdzie osiągnął stopień 1 kyu oraz samoobrona, którą przy okazji demonstrował trener judo. W tym czasie próbował także podstaw karate shotokan u pionierów tego stylu w Polsce. Po śmierci ojca społecznie działał z młodzieżą w zakresie sportu i rekreacji w Chrzelicach oraz prowadził sekcję monocyklistów w Chrzelicach. W 1980 roku założył pierwsze, nieformalne dojo sztuk walki w Chrzelicach. Mieściło się w sali wiejskiej w starej karczmie. Odbywały się tam pierwsze treningi samoobrony i judo. Uczestniczyła w nich młodzież z Chrzelic i okolic.
W 1983 roku, odbywając służbę wojskową w Katowicach, Eryk poznał kilka osób trenujących inne sztuki walki, m.in. kung-fu, kempo, kyokushin karate i różne formy samoobrony. Zaczęła się wymiana doświadczeń, która zaowocowała tym, że razem z dwoma braćmi, ówczesnymi mistrzami judo z jednego ze znanych Polskich klubów judo prowadził zajęcia samoobrony dla kadry podoficerów oraz grupy oficerów.
W czasie służby Eryk próbował nawiązać kontakt z jakąkolwiek sekcją jujutsu w kraju, ale nie mógł natrafić na żaden adres, bowiem w Polsce nie istniał jeszcze wtedy żaden formalny ruch jujutsu (organizacje, federacje). Dopiero w sierpniu 1984 roku pojechał do Warszawy, gdzie rozpoczął zajęcia na pierwszym kursie instruktorów samoobrony. Prowadzącym był dr Krzysztof Kondratowicz. Ten historyczny już moment rozpoczął u Eryka następny ważny rozdział jego życia.
Zaopatrzony w potrzebne pełnomocnictwa i upoważnienia z Polskiego Centrum Jiu-Jitsu w Warszawie, w listopadzie 1984 roku Eryk rozpoczął udaną próbę założenia pierwszej sekcji jujutsu w Opolu. Na początku stycznia 1985 roku, Eryk zorganizował spotkanie organizacyjne z prawie setką młodzieży chętnej do poznania jujutsu, a już 8 stycznia rozpoczęły się pierwsze zajęcia. 18 maja 1985 roku w Warszawie powołana została Krajowa Rada Instruktorów Sztuki Walki Jiu-jitsu mająca na celu koordynowanie działalności w zakresie jujutsu na terenie całego kraju, do której Eryk należał, jako instruktor-koordynator na województwo opolskie. W tym okresie Eryk otrzymał stopień shodan w jiu-jitsu od dr Kondratowicza. W międzyczasie do końca 1985 roku nadal ćwiczył judo w Gwardii, gdzie asystował trenerowi Cholewie w prowadzeniu grupy dziewcząt. W listopadzie 1985 roku rozpoczęła treningi druga, ponad stuosobowa grupa młodzieży. W tym samym roku poznaje swoją przyszłą żonę, Katarzynę, którą poślubił we wrześniu. Razem zamieszkują w rodzinnych Chrzelicach. Dziś mają już dwójkę dorosłych dzieci – Karolinę i Mateusza.

Pod koniec 1985 roku Eryk nawiązał kontakt z sekretarzem Polskiego Związku Kendo, Witoldem Nowakowskim (1959 – 2009) z warszawskiej sekcji kendo. Eryk pobierał u niego naukę podstaw iaido i kendo oraz poznawał historię tych systemów przez ponad 5 lat. W czerwcu 1986 roku Eryk jako pierwszy w kraju wprowadza w swojej sekcji jujutsu dla starszych uczniów ubiór hakama oraz przyrządy bo i bokken. Utworzył też w tym okresie drugą sekcję jujutsu przy SP w Łączniku.
W okresie od września 1986 roku do sierpnia 1996 roku Eryk nawiązał kontakt z wieloma różnymi zagranicznymi mistrzami i organizacjami. Kilkanaście z nich to absolutnie pierwsze kontakty tych organizacji i mistrzów z Polską. Można tu wymienić m.in. sensei Petera Nehlsa (8 dan) z Niemiec, przedstawiciela Niemieckiego Związku Jujitsu oraz systemów Kosogabe ryu i Tenjin ryu. Shihana Thierry Riessera z Francji, przedstawiciela szkoły Hakko ryu oraz soke Donalda Angiera z Yanagi ryu aikijujutsu w Kalifornii. Poprzez ten kontakt Eryk jako pierwszy wprowadził do Polski system walki japońskim mieczem Toyama ryu iaido, rozpoczynając zajęcia tego systemu w swojej sekcji. Kolejne kontakty to prof. James Marler z Luizjany 8 dan Juko ryu, dr Georg Parulski (rokkudan), Prezes Seibukan Kai w USA, który w 1991 roku mianował Eryka Dyrektorem Technicznym na Polskę z ramienia swojej organizacji.
W listopadzie 1986 roku Eryk wraz z grupą kilkudziesięciu swoich uczniów uczestniczył w Pierwszym Międzynarodowym Seminarium Jujutsu w Polsce, z udziałem przedstawicieli Europan JuJitsu Union z Wiednia. Na seminarium tym wraz z grupą ośmiu najstarszych uczniów dał kilkunastominutowy pokaz technik nauczanych w opolskiej sekcji. Za ten pokaz i ze względu na specyfikę wykonywanych technik jujutsu, jako jedynemu spośród ponad stu uczestników z całego kraju Dyrektor Techniczny European Jiu Jitsu (Ju jutsu) Union - Heribert Czerwenka-Wenkstetten 7 dan z Wiednia przyznał Erykowi stopień 2 dan w stylu Yoshin ryu. W styczniu 1987 roku Eryk uczestniczył w Międzynarodowym Seminarium Jujutsu w Wiedniu organizowanym przez EJJU, gdzie poznał kolejnych mistrzów z kilku krajów Europy. W lutym 1987 roku Eryk rozpoczyna w swojej sekcji treningi iaido, a wiosną organizował pierwsze pokazy sztuk walki w Opolu (kendo, iaido, aikido, jodo). W maju tego samego roku ponownie uczestniczył razem z kilkudziesięcioma swoimi uczniami w kolejnym seminarium jujutsu w Warszawie, które prowadził m.in. dr Heribert Czerwenka.
W styczniu 1988 roku nawiązał kontakt ze szwedzką szkołą jujutsu Hoku Shin Ryu, a już w sierpniu uczestniczył w seminarium jujutsu w Lund (Szwecja), które prowadził mistrz Jan Erik Karlsson (6 dan). Na tym samym seminarium Eryk jako jeden z pierwszych Polaków miał możliwość ćwiczyć tradycyjne jujutsu pod okiem Japończyka, sensei Akiyoshi Yasumoto z Hontai Yoshin ryu. Po przyjeździe do kraju Eryk wraz z asystentem Mirosławem Nowakiem (2 kyu) rozpoczął propagowanie tego stylu w Polsce, co jest kontynuowane do dziś. Pierwszy pokaz technik tej szkoły wraz z technikami iaido Toyama ryu Eryk  przedstawił w październiku tego roku w Łodzi na imprezie VI Tydzień Kultury Japońskiej.

W dniu 23 kwietnia 1988 roku zostało powołane w Warszawie Polskie Centrum Jujitsu, a Eryk został wybrany do jego struktur organizacyjnych jako przedstawiciel-koordynator z Opola. Jeszcze w tym samym roku, w listopadzie 1988 Eryk napisał serię kilkunastu obszernych artykułów o historii jujutsu zamieszczonych w ogólnopolskim czasopiśmie „RAZEM". Było to całkowicie nowe przedstawienie czytelnikom tej sztuki walki od tego, co było dostępne na polskim rynku. Artykuły obfitowały w nowe, nie przedstawiane dotąd w Polsce informacje o japońskim bujutsu. W tym samym roku podjął się tworzenia w Opolu Ośrodka Japońskich Sztuk Walki „KOBUDO KENKYUKAI”.
Do końca 1989 roku ruch jujutsu w Polsce podzielił się na kilka odrębnych środowisk, w czym bardzo znaczący udział miał Eryk. On sam już w pierwszych miesiącach uczestniczył w tworzeniu w Opolu klubu japońskiego, gdzie w marcu dał pokaz jujutsu i iaido, a w kwietniu taki sam pokaz przed zaproszonym tam konsulem Japonii. Z początkiem maja jechał na Białoruś (Mińsk), gdzie nauczał i dał serię pokazów. Zaledwie kilka dni po powrocie w dniach 12-14 maja Eryk wraz ze swoją opolską grupą brał udział w seminarium w Krakowie. Prowadzi je sensei Terry Wingrove z Anglii, dyrektor techniczny IJJF. Tu właśnie, w sobotę 13 maja po rozmowach z sensei Wingrove, Eryk został jego uczniem.
Latem 1989 roku wraz z Mirkiem Nowakiem organizował w Polsce (Jarnołtówek) na przełomie czerwca i lipca pierwszy obóz szkoleniowy Hontai Yoshin ryu. Prowadzącymi są Anna i Peter Nuchel z Danii, przedstawiciele sensei Yasumoto z Japonii. W tym samym roku na bazie opolskiego Ośrodka Japońskich Sztuk Walki KOBUDO KENKYUKAI i opolskiej sekcji jujutsu Eryk utworzył nowe Centrum Jujutsu-Aikijutsu KOBUDO KENKYUKAI w Polsce. Objął w nim funkcję wiceprzewodniczącego ds. technicznych, a przewodnictwo powierzył Adamowi Twardemu z Kalisza, poprzednio stojącego na czele Polskiego Centrum Jiu-Jitsu w Warszawie.

W listopadzie 1989 roku dyrektor techniczny organizacji Goshin Kai Ju-Jitsu Federation - Dave J. Vincent z Anglii, nadał z ramienia swojej organizacji dla Centrum KOBUDO KENKUYUKAI przedstawicielstwo na Polskę. Pod koniec roku Eryk napisał nowy cykl artykułów tym razem w czasopiśmie „Czarny Pas” wydawanym przez Polską Federację Sztuk Walki, w której pełnił funkcję członka Zarządu Polskiej Federacji Dalekowschodnich Sztuk i Sportów Walki.
Na organizowanych przez Federację Festiwalach Sztuk Walki w latach 1989 (Warszawa), 1990 (Bydgoszcz), 1991 (Grudziądz), 1993 (Wrocław) i 1999 (Warszawa) Eryk wraz ze swoimi uczniami demonstrował udane pokazy technik Hontai Yoshin ryu, Yawara ryu i Toyama ryu iaido. W trakcie pokazów w Pałacu Kultury w Warszawie pod patronatem Ministerstwa Sportu (1999) otrzymał z rąk Prezesa Polskiej Federacji nominację na stopień mistrzowski 5 dan.
W 1989 roku podjął pracę w sektorze ochrony osób i mienia. W 1990 założył jedną z pierwszych firm ochroniarskich na Opolszczyźnie, a w 1991 został Przewodniczącym Krajowego Zrzeszenia Pracowników Agencji Detektywistycznych i Ochrony w Bielsku Białej. W latach 1989 - 2009 czynna praca w ochronie  (praca w biurze, konwoje, ochrona obiektów, ochrona osobista - VIP – politycy, np. prezydent Kwaśniewski, goście zagraniczni, biznesmeni) oraz prowadzenie szkoleń specjalistycznych dla różnych grup, w tym rządowych. Przejście różnych szczebli zawodowych (m.in. kierownik biura, właściciel, prezes, wiceprezes, dyrektor ds. ochrony).
Na początku lat 90. Eryk ćwiczył pod okiem dr J. Lindera z Moskwy, specjalisty od walki wręcz, strzelania i taktyk kontrterrorystycznych). W 1992 roku brał udział w specjalnym kursie instruktorskim na poligonie w Noworosyjsku nad Morzem Czarnym (Kaukaz) uzyskując międzynarodową licencję  instruktora (Police Defensive Tactics). W 1993 roku został przedstawicielem organizacji ICCTA - ILETA na Polskę jako instruktor C.Q.B. i Regionalny Koordynator, a później, jako Ekspert w zakresie szkoleń, nauczania, konsultacji i atestacji w dziedzinie ochrony, bezpieczeństwa i kontrterroryzmu z ramienia ICCTA – ILETA, z siedzibą w Norymberdze i Moskwie.
W 1990 roku otrzymał honorową Srebrną Odznakę TKKF (Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej w Polsce). W kolejnych latach Eryk ćwiczył z wieloma przedstawicielami sztuk walki, m.in. z prof. Jonathanem Stewartem z USA (SAMAS), sensei Siegfridem Lory z Niemiec (MODERN JUJUSTU), sensei Antonio Gracia z Belgi (Hakko ryu), sensei Yan de Hann z Holandii (Muso Jikiden Eishin ryu iaido), soke Kyoichi Inoue z Japonii (Hontai Yoshin ryu jujutsu),  Keith E. Moore z USA (Aikido) oraz instruktorami z Izraela i Rosji (strzelanie i combat).
Na początku 1995 roku w swoim domu w Chrzelicach utworzył nowe dojo sztuk walki Sakura no Yama Dojo. W 1998 roku położył tam tatami  i od tego momentu zaczęły się częściej odbywać zajęcia, staże i związane z tym przyjazdy gości z kraju i zagranicy. Wtedy to dojo stało się głównym miejscem treningów w Centrum KOBUDO KENKYUKAI i w takiej postaci funkcjonowało w jego domu prawie do końca października 2006 roku. Od grudnia nowe dojo zostało przeniesione do sali w nowo wyremontowanym budynku szkoły - Wiejskiego Centrum Kultury i Rekreacji.

W 1996 roku w Liverpool Eryk otrzymał z rąk swojego mistrza Terrego Wingrove nominację na stopień mistrzowski 3 dan Yawara. W latach 2000 – 2004 Eryk napisał kolejne artykuły na temat jujutsu. Napisał także pracę egzaminacyjną dla PZJJ w Katowicach o historii jujutsu, a jego inne opracowania zostały wykorzystane w pracy dyplomowej studentów uczelni poznańskiej i katowickiej.
Od sierpnia 2001 roku rozpoczął zakrojoną na szeroką skalę promocję Chrzelic i Gminy Biała, pisząc w kolejnych latach ponad sto artykułów o historii wsi, okolicy i chrzelickim zamku. Już z początkiem 2003 roku zainicjował pomysł utworzenia organizacji lub stowarzyszenia promującego wieś, co udało się rok później. W okresie 2004 – 2008  był wiceprzewodniczącym Zarządu Stowarzyszenia „Odnowa Wsi Chrzelice” w Chrzelicach oraz przewodniczącym Komisji Historii i Tradycji Ziemi Chrzelickiej przy tymże stowarzyszeniu. W 2005 roku mianowany był przez Starostę Prudnickiego Społecznym Opiekunem Zabytków Ziemi Prudnickiej, a już w 2006 roku za działania na tym polu odznaczony został przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie Złotą Odznaką “Za opiekę nad zabytkami”. Pomysłodawca i współorganizator Jubileuszu 700-lecia Chrzelic w 2006 roku. Z tej okazji wydał książkę o historii swojej miejscowości, Chrzelice 1306-2006. Organizator pierwszego w Polsce Ogólnopolskiego Zlotu Monocyklistów w 2005 roku oraz kolejnych sześciu  w latach 2006–2009. W tej dyscyplinie w Polsce był niekwestionowanym pionierem. Pomysłodawca i założyciel kilku stron  internetowych, między innymi: www.kobudo.pl;  www.monocykle.pl  oraz  www.murlowski.pl.
W 2004 roku Eryk rozpoczął reaktywację sekcji monocyklistów, tworząc jej nowy wizerunek. Tworzył nowe układy techniczne do pokazów oraz zaopatrywał sekcję w nowy sprzęt, dzięki czemu kilkudziesięciu nowych zawodników i zawodniczek zasiliło szeregi sekcji. Dzięki tym wysiłkom i zapałowi młodzieży chrzelickiej sekcja w okresie 2005–2009 uczestniczyła w ponad pięćdziesięciu pokazach w kraju i zagranicą, co pozwoliło promować Gminę Biała w bardzo szerokim zakresie.
W 2007 roku w listopadzie jego mistrz Terry Wingrowe promował go na wyższy stopień mistrzowski godan yawara. Trzy lata wcześniej, w maju 2004 roku Eryk i jego Centrum KOBUDO KENKYUKAI otrzymali od sensei Terrego Wingrove jedyne oficjalne przedstawicielstwo na Polskę z ramienia IJJF i SEIBUKAN.
W 2007 roku został Prezesem Stowarzyszenia Kultury Fizycznej Centrum KOBUDO KENKUYUKAI z siedzibą w Chrzelicach. W 2008 roku powołał przy tym centrum - Ośrodek Szkolenia Monocyklistów ICHIRINSHA, a z początkiem 2009 roku Komisję Historii i Tradycji Ziemi Chrzelickiej. Na przełomie 2008/9 roku założył elitarną szkołę Shinyo Shinden ryu yawara, pierwszy w Polsce system oparty na Nihon Jujutsu i Yawara. Decydującym przyczynkiem do powstania tego systemu był jego pobyt w Japonii pod koniec 2008 roku.
Podnosząc swój poziom i kwalifikacje, Eryk w latach 1986–2009 brał  udział w ponad stu szkoleniach krajowych i zagranicznych (m.in. Anglia, Austria, Białoruś, Dania, Finlandia, Francja, Japonia, Niemcy, Rosja, Szwecja, Włochy). Przeprowadził kilkadziesiąt prelekcji i pokazów jujutsu, a jako instruktor sportu i rekreacji nauczał różne grupy osób w kraju i zagranicą: młodzież szkolną, dorosłych, pracowników ochrony, policji i wojska, grup specjalnych jak i przedstawicieli innych systemów (aikido, karate, Krav-Maga). Wyszkolił z grona swoich uczniów ponad dwudziestu dobrych instruktorów jujutsu. Także praca zawodowa łączy się z jego pasją sztuk walki, gdyż jako dyrektor ds. ochrony w dużej firmie ochroniarskiej (Warszawa, Opole) szkoli w tym zakresie także swoich pracowników. Swoje zainteresowania sztukami walki oraz nauczaniem jazdy i techniki na jednokołowym rowerze doskonale łączy z pasją poszukiwań historycznych i genealogicznych oraz pracą społeczną na rzecz swojej „ Małej Ojczyzny – Chrzelic”.

Przyznane odznaczenia i wyróżnienia:

- 1990r.- otrzymuje honorową Srebrną Odznakę TKKF (Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej w Polsce),
- 2005r.- mianowany przez Starostę Prudnickiego Społecznym Opiekunem Zabytków Ziemi Prudnickiej,
- 2006r.- odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w Warszawie Złotą Odznaką za opiekę nad zabytkami,
- 2012r.- otrzymuje odznakę honorową Zasłużony dla Miasta i Gminy Biała przyznaną przez Radę Miejską w Białej.

Opracowanie z udziałem Komitetu Yudanshakai

Wybrane Źródła:

Trybuna Opolska nr. 151 (11109) 1.07.1987 – Szkoła Wierzbowego ducha – Bożena Szychowska
Gazeta Wyborcza 19.07.1996 – Nie jestem jak bohater filmu – Leszek Frelich str. 4
Panorama Bialska  nr 5 (110) czerwiec 2002 – Kijem i mieczem – Marek Karp,  str. 4
Panorama Bialska  nr 4 (129) maj 2004 – Jujutsu w Londynie i… Chrzelicach –  str. 8
TATAMI jesień 2004 - Wizyta na uniwersytecie Sussex – Robert Bober
TP nr 21 (599) 22.05.2002 – Eryka Murlowskiego być i chcieć – Daniela Długosz-Penca –  str. 14
TP nr 39 (821) 27.09.2006 – Za opiekę nad zabytkami – Andrzej Dereń, str. 7
TP nr 44 (826) 1.11.2006 – Samuraj w szkole – Grzegorz Weigt (o prelekcji Eryka Murlowskiego) str. 18
TP nr 36 (818)  6.09.2006 – 700 lecie Chrzelic – Grzegorz Weigt, str. 21 (recenzja książki Eryka M. )
TP nr 15, 11.04.2007 – Mentalna sztuka walki – Damian Wicher, (o sekcji i Centrum KOBUDO) str. 10
TP nr 47, 21.11.2007 – Piąty dan dla Eryka Murlowskiego – Andrzej Dereń, str. 14
TP nr 45, 5.11.2008 – Japonia za wytrwałość – Andrzej Dereń
www.kobudo.pl/korespond_zagr.php.htm  (zagraniczne kontakty)
www.kobudo.pl/o_nas_historia.php.htm  (działalność centrum)
www.kobudo.pl/osrodki_chrzelice_01.html  (Sakura no Yama Dojo)
www.kobudo.pl/wingrove_polska.html  (historia Terry Wingrove w Polsce)
www.kobudo.pl/foto/artykuly/1986_nto.jpg  (artykuł)
www.kobudo.pl/foto/artykuly/1987_nto_151.jpg  (artykuł)
www.kobudo.pl/foto/artykuly/2002_05_tp.jpg  (artykuł)
www.kobudo.pl/foto/artykuly/1996_07_gw.jpg  (artykuł)
www.monocykle.pl/kronika.php  (kronika sekcji monocyklistów)
www.murlowski.pl/wstep_pl.html  (genealogia rodzinna)
www.tygodnikprudnicki.pl/index.php?tpid=1&k=1146 (artykuł)
http://pl.wikipedia.org/wiki/Jujutsu  (ruch jujutsu w Polsce)